Al een aantal jaren houdt de kleine behaarde processierups ons in de ban. Niet zo vreemd als je bedenkt welke klachten dit beestje kan veroorzaken bij zowel mens als dier. Waar in de jaren ‘80 enkel in het zuiden van ons land de rups gesignaleerd werd, is dat nu wel anders. Zo wordt de processierups in Zwolle regelmatig gezien en komt hij ook voor in Groningen en Emmen. Rond de maand april kruipen de jonge rupsen uit hun eitjes. Ze zien er dan nog niet uit als de volgroeide rups en vormen ook nog geen gevaar voor hun omgeving. Pas na twee keer vervellen, in de maanden mei en juni komen de brandharen tevoorschijn. En deze brandharen zijn de oorzaak van de vele klachten die dit beestje met zich meebrengt.
De klachten veroorzaakt door de processierups
Brandharen zijn kleine pijlvormige haren met weerhaakjes. Dankzij deze haakjes kunnen de brandharen zich makkelijk hechten aan huid, kleding, vacht en zelfs in luchtwegen en ogen. De weerhaakjes zorgen er daarnaast voor, dat je ze niet zo eenvoudig weer kunt verwijderen. Bij contact scheiden de brandharen een soort gif af en dit gif zorgt voor jeuk en uitslag bij contact met de huid. Komen de brandharen in je luchtwegen terecht dan kun je een loopneus krijgen, kriebel in de keel, hoesten, kortademigheid en moeilijk slikken. Bij contact met de ogen, worden je ogen rood en raken ze gezwollen en geïrriteerd. Ook honden en katten en zelfs paarden krijgen klachten van deze rups. Je weet wanneer de eikenprocessierups heeft toegeslagen als het dier een geïrriteerde huid heeft, overmatig kwijlt en moeite heeft met slikken, de lippen opgezwollen zijn en de tong vreemde brandwonden vertoont. In de meeste gevallen gaan de klachten vanzelf weer over na twee weken, maar bij aanhoudende of verergerde klachten is het raadzaam even langs de huisarts of dierenarts te gaan.
De bestrijding van de eikenprocessierups
De eikenprocessierups wordt in veel gemeenten al volop bestreden. Je ziet de hoogwerkers en de hoveniers in beschermende kleding de nesten en rupsen wegzuigen met een grote stofzuiger. In veel gevallen heeft de rups dan al verschillende slachtoffers gemaakt. Gemeenten kunnen er dan ook voor kiezen om de rups preventief te bestrijden. Enkel gecertificeerde boomverzorgers kunnen deze klus op zich nemen. De bomen waar de rupsen zich vermoedelijk ophouden, worden dan in het beginstadium van de rups (maanden maart-april) bespoten met een bacteriepreparaat of aaltjes. De rupsen zullen binnen enkele uren of dagen sterven. Deze methode is echter niet selectief en dat betekent dat ook andere rupssoorten gevaar lopen. Dit is dan ook de reden dat deze preventieve bestrijding niet altijd en overal toegepast kan worden.
Wat kun je zelf doen?
De rups zelf bestrijden is niet zo’n goed idee. Je loopt dan een grote kans slachtoffer te worden van de rups. Haal dan ook niet zelf een nest weg, maar schakel hiervoor een professional in. Je kunt zelf wel voorzorgsmaatregelen nemen. Denk aan kleding die je armen en benen bedekt bij het wandelen of fietsen en laat je hond niet overal zomaar onder eiken snuffelen. Woon je in de buurt van besmette eiken? Houd dan op dagen met veel wind ramen en deuren zoveel mogelijk gesloten. Hiermee voorkom je dat de brandharen bij jou thuis naar binnen worden geblazen.